Jeśli masz płytowy wymiennik ciepła w swojej instalacji - albo dopiero planujesz jego montaż - sprawdź jakie błędy najłatwiej popełnić przy montażu tego urządzenia. Dzięki temu unikniesz błędów i czasochłonnych poprawek, albo będziesz w stanie sprawdzić czy hydraulik wykonał podłączenie poprawnie. A może już masz wymiennik i Twoja instalacja nie działa prawidłowo? Przeczytaj artykuł, dowiedz się więcej i zdiagnozuj.
Częstym problemem jest sam zakup wymiennika „na oko”, bez dokładnego doboru do konkretnej mocy cieplnej instalacji. Zbyt mały wymiennik nie będzie w stanie przenieść wymaganej ilości energii, co skutkuje niedogrzaniem budynku lub problemami z CWU. W tym wpisie nie zajmujemy się szerzej doborem urządzeń, a raczej błędami montażowymi - jednakże w przypadku złego doboru urządzenia - nawet jego prawidłowe podłączenie niewiele nam pomoże. Więcej znajdziesz w poniższym artykule.
Wymienniki ciepła płytowe to niezwykle skuteczne urządzenia wykorzystywane w instalacjach grzewczych, chłodniczych oraz sanitarnych. Ale - ich poprawne działanie zależy jednak w dużej mierze od prawidłowego montażu i podłączenia. Niestety, błędy montażowe zdarzają się dość często, bo nie jest to powszechne urządzenie i nawet hydraulicy często nie posiadają dużego doświadczenia z doborem czy samym podłączaniem. To może prowadzić do pogorszenia sprawności, awarii, a nawet uszkodzenia urządzenia. Oto najczęstsze błędy popełniane podczas podłączania wymienników ciepła płytowych.
Większość wymienników ciepła płytowych to urządzenia przeciwprądowe lub jak kto woli przeciwbieżne. Wymiennik ciepła przeciwprądowy powinien być zawsze podłączony w układzie przeciwprądowym – to znaczy, że media przepływają w przeciwnych kierunkach (względem siebie). Taki sposób zapewnia największą efektywność wymiany ciepła. Częsty błąd to współprądowe podłączenie – czyli media płyną w tym samym kierunku – co znacząco obniża sprawność wymiennika. Taki błąd kosztuje utratę nawet do 30-50% wydajności wymiennika płytowego, a to w oczywisty sposób sprawi, że system działać prawidłowo nie będzie. Chyba, że zamontowalibyśmy ogromnie przewymiarowany wymiennik np. 2-3 krotnie większy niż potrzeba, wówczas przewymiarowanie pokryje spadek wydajności wynikły z zaniechania podłączenia przeciwbieżnego.
W przypadku wymienników Nordic Tec, zresztą także innych producentów wymienniki płytowe posiadają na tabliczce znamionowej strzałki przypominające o przeciwprądzie.
Ważna rzecz - w przypadku wymienników Nordic Tec można swobodnie zmieniać kierunki przepływu (przy zachowaniu przeciwprądu). Oznacza to, że nie ma znaczenia, w którym kierunku płynie ciecz w danym kanale, pod warunkiem, że drugi kanał będzie przeciwbieżny względem pierwszego. Jednak nie musi to się sprawdzać w przypadku innych producentów czy marek wymienników.
W instalacji powinny być zastosowane filtry siatkowe (min. 500 mikronów) przed wejściem do wymiennika ciepła (z każdej strony), aby zabezpieczyć go przed zanieczyszczeniami: cząstkami metalu, rdzą, piaskiem czy osadami. Brak filtrów prowadzi do zapychania kanałów, co skutkuje spadkiem wydajności lub trwałym uszkodzeniem wymiennika. Zatkany wymiennik często da się jeszcze wyczyścić - ale nigdy nie ma gwarancji, toteż można go trwale uszkodzić zapominając o filtrach.
W swojej pracy z wymiennikami ciepła spotkaliśmy wiele interesujących podejść - między innymi pewien hydraulik miał w zwyczaju najpierw testowanie czy wymiennik działa - a dopiero potem dokładanie filtrów. Dla osób z większą wyobraźnią nie będzie zaskakujące, że właśnie przy włączeniu pomp, czyli gwałtownym ruchu wody ryzyko ściągnięcia zanieczyszczeń do wymiennika jest największe. Potem ów majster dziwił się, że po kilku tygodniach, czasem po 1 sezonie wymiennik przestawał działać, lecz upierał się, że nie może być zanieczyszczony. Zdecydowanie i jasno należy powiedzieć - filtry powinny być obecne przed wymiennikiem już przy pierwszym testowym uruchomieniu.
Jako ciekawostkę podamy również, że kiedyś spotkaliśmy się z innym ciekawym pomysłem - tj. pewien hydraulik zauważył, że coś nie działa prawidłowo i podejrzewał problemy z przepływem medium w instalacji. Z tego powodu - aby go usprawnić... zdemontował filtry przed wymiennikiem. Spuśćmy na to zasłonę milczenia.
Pamiętajmy również, że obecność filtrów nie powoduje, że wymiennik nie powinien być od czasu do czasu przeczyszczony, warto to od czasu do czasu robić, np. raz na 1 czy 2 sezony.
Warto pamiętać także, że żaden producent nie podaje jakie ostatecznie filtry należy montować. Należy ocenić stan układu. Najczęściej za niezbędne minimum uznaje się filtr siatkowy. Jednakże w starych układach otwartych zdarza się także, że filtr magnetyczny czy separator jest uzasadniony. Aby to ocenić należy mieć odrobinę doświadczenia i ocenić kondycję układu na miejscu.
✅ Ważną informacją jest także to, że filtry należy montować przed wymiennikami płytowymi także w przypadku ich montażu w nowych zamkniętych układach w nowoczesnym budownictwie, nie tylko w przypadku starych i wysłużonych rur.
Wymiennik płytowy aby mógł prawidłowo się odpowietrzyć powinien być zamontowany pionowo. Od tej zasady mogą pojawiać się wyjątki, które są starannie wyselekcjonowane przez projektantów, np. w niektórych stacjach ciepłej wody czy logo-termach. Absolutnie jednak nie powinniśmy montować wymiennika w pozycji poziomej, leżącej na boku itp. Najgorszą zaś pozycją jest położenie go ,,na plecach" tj. przyłączami do góry, wówczas właściwie zatka się niemal od razu.
W podsumowaniu - jeśli wymiennik nie będzie podłączony w pozycji pionowej kwestią czasu jest jego zapowietrzenie się i zablokowanie przepływu. Raczej stanie się wcześniej niż później.
Wymienniki płytowe mają ściśle określone parametry pracy (ciśnienie robocze i temperatura maksymalna), które nie mogą być przekraczane. Niestety, zdarza się, że montuje się wymienniki w instalacjach, gdzie warunki te są przekroczone, np. w instalacjach parowych lub z pompami o zbyt dużej mocy. Skutkiem mogą być nieszczelności lub trwałe uszkodzenie płyt. Bardziej jest to kwestia nieodpowiedniego doboru niż samego montażu, jednak warto przypomnieć również i o tej kwestii.
W układzie ciecz-ciecz rzadziej dochodzi do przekroczenia ciśnień roboczych - w tym wypadku może to mieć miejsce raczej w sytuacjach gdy używamy zwykłego wymiennika ciepła płytowego do freonu - zamiast specjalnego wysokociśnieniowego wymiennika freonowego.
To jak wyżej - jest kwestia, którą powinniśmy się zająć raczej na etapie doboru. Najczęściej jednak chodzi o podłączenie zwykłego wymiennika ciepła ciecz-ciecz (takich jak np. Nordic Tec Ba-12, Ba-23, Ba-16, Ba-27, Ba-32 czy podobne) do stosowania z pompą ciepła w charakterze skraplacza, tj. z mediami gazowymi. Oczywiście wymiennik płytowy ciecz-ciecz nie jest certyfikowany na freon i podobne media, grozi to rozszczelnieniem wymiennika i urządzenie w takim zastosowaniu traci gwarancję.
Innym przypadkiem jest np. użytkowanie standardowych wymienników ciepła do basenów, zamiast używania droższych wymienników basenowych. Motywowane jest to czasem niewiedzą, a czasem chęcią oszczędności - warto jednak wiedzieć, że jest tutaj ryzyko rozszczelnienia urządzenia, ponieważ wymiennik płytowy lutowany miedzią nie będzie odporny w dalszej perspektywie na tego tak duże stężenia chloru czy chemię do uzdatniania wody basenowej.
Podobnie sprawa ma się np. w przypadku stosowania wymienników ciepła płytowych - tj. standardowych do mediów typu woda gruntowa, woda studzienna, deszczówka czy woda rzeczna. Naturalnie nieuzdatniona woda zawierająca sole mineralne i różne pierwiastki to nie to samo co woda w podstawowym zakresie uzdatniona i należy to uzgodnić z producentem lub sprzedawcą aby nie utracić gwarancji.
Niedowymiarowanie wymiennika ciepła - co to oznacza w praktyce?
Przewymiarowanie wymiennika ciepła - czemu to służy?
Izolacja termiczna wymiennika ciepła płytowego - czy jest potrzebna? Czy coś realnie zmienia?
Jaki wymiennik ciepła do basenu?
Jak dobrać wymiennik ciepła do kotła gazowego?
Jak prawidłowo podłączyć wymiennik płytowy Nordic Tec? Czy można zamienić kierunki przepływów z tabliczki znamionowej?
Zostaw komentarz